Yi (dinozor)
Yi | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||
†Yi qi Xu vd., 2015 |
Yi, Çin'in Geç Jura devrinden bir scansoriopterygid dinozor cinsidir. Cinse dahil tek tür olan Yi qi (Mandarin telaffuzu: ̂ tɕʰi ̌; Çince: 奇), yaklaşık 159 milyon yıl önce Çin'in Hebei kentindeki Orta veya Geç Jura Tiaojishan Formasyonu'nda bulunan yetişkin bir bireyin tek bir fosil örneğinden bilinmektedir. Bu küçük, büyük olasılıkla ağaçlarda yaşayan (ağaçsıl) bir dinozordu. Diğer scansoriopterygidler gibi, Yi'nin de deriden yapılmış zarsı bir kayma düzlemini desteklemeye yardımcı olduğu anlaşılan olağandışı, uzun bir üçüncü parmağa sahipti. Yi qi'nin düzlemi de bileğe bağlı uzun, kemikli bir payanda tarafından destekleniyordu. Bu değiştirilmiş bilek kemiği ve zar tabanlı düzlem, bilinen tüm dinozorlar arasında benzersizdir ve görünüşte yarasalarınkine benzer kanatlarla sonuçlanmış olabilir.
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]Yi qi, şu anda Shandong Tianyu Doğa Müzesi koleksiyonlarında bulunan tek bir kısmi iskeletten (holotip örneği STM 31-2) bilinmektedir. Fosil sıkıştırılmıştır ve bir taş levha ve bir karşı levha üzerinde görülmektedir. Kafatası, alt çeneler, boyun ve uzuv kemikleri dahil olmak üzere büyük ölçüde eklemlidir, ancak omurga, pelvis ve kuyruğun çoğundan yoksundur. Yi 380 gram (0,84 lb) ağırlığında olduğu tahmin edilen nispeten küçük bir dinozordu.[2]
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Yi, bir grup maniraptoran theropod olan Scansoriopterygidae'ye yerleştirildi. Kladistik bir analiz, bilinen diğer scansoriopterygids, Epidendrosaurus ve Epidexipteryx ile olan kesin ilişkilerini çözemedi. Analizde Scansoriopterygidae, Paraves'in (ayrıca Avialae'de de sınıflandırıldı) bazal kanadı oldu.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Xu, Xing; Zheng, Xiaoting; Sullivan, Corwin; Wang, Xiaoli; Xing, Lida; Wang, Yan; Zhang, Xiaomei; O’Connor, Jingmai K.; Zhang, Fucheng; Pan, Yanhong (2015-04-29). "A bizarre Jurassic maniraptoran theropod with preserved evidence of membranous wings". Nature. 521 (7550): 70–73. doi:10.1038/nature14423. ISSN 0028-0836.
- ^ a b Xu (7 Mayıs 2015). "A bizarre Jurassic maniraptoran theropod with preserved evidence of membranous wings". Nature. 521 (7550): 70-73. doi:10.1038/nature14423. PMID 25924069.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Scientific American : "Yarasa Kanatlı Dinozor Keşfi Uçuş Bulmacasını Oluşturuyor" 9 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Doğa Videosu : "Yeni Bir Dinozor: Tüysüz Uçmak" (video) 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tam Olarak Değil Roket Bilimi : "Çin dinozorunun yarasaya benzer kanatları ve tüyleri vardı" 13 Şubat 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.